Ռուբլու արժեզրկումը միջազգային հաշվապահական միավորներ հանդիսացող այլ երկրների արժույթների նկատմամբ դրա փոխարժեքի պաշտոնական արժեզրկումն է: Մինչև քսաներորդ դարի 70-ական թվականները «արժեզրկում» տերմինը նշանակում էր դրամական միավորի իրական ոսկու պարունակության նվազում:
Ռուսաստանում արժեզրկումն իրականացվում է Կենտրոնական բանկի կողմից: Ռուբլու փոխարժեքը կապված է երկու արժույթներից բաղկացած արժութային զամբյուղի հետ. 55% դոլար և 45% եվրո: Ռուբլու փոխարժեքը մեր երկրում լողացող է, այն փոխվում է արժութային տիրույթում, ինչը ռուբլու փոխարժեքի նվազագույն և առավելագույն արժեքն է արտարժույթների զամբյուղի նկատմամբ: Արժեզրկման դեպքում Ռուսաստանի բանկը ընդլայնում է արժութային միջանցքը: Արժեզրկման հակառակ արդյունքը վերագնահատումն է, այսինքն. ազգային արժույթի պաշտոնական գնահատում:
Կա պաշտոնական (բաց) և թաքնված արժեզրկում: Բաց արժեզրկմամբ Կենտրոնական բանկը պաշտոնապես հայտարարում է ռուբլու արժեզրկման մասին, մաշված թղթադրամները հանվում են շրջանառությունից, և դրանք փոխանակվում են նոր փողերի հետ: Բայց միևնույն ժամանակ դրանց դրույքն ավելի ցածր է, այն համապատասխանում է հին փողի մաշվածության արժեքին: Թաքնված արժեզրկմամբ պետությունը նվազեցնում է ռուբլու իրական արժեքը արժութային զամբյուղի նկատմամբ ՝ առանց շրջանառությունից հանելու մաշված դրամի: Բաց արժեզրկումը միշտ հանգեցնում է ապրանքների ցածր գների: Որպես կանոն, թաքնված արժեզրկումը չի հանգեցնում գների փոփոխությունների:
«Արժեզրկում» տերմինը հաճախ փոխարինվում է «գնաճ» արտահայտությամբ: Փաստորեն, այս հասկացությունները բավականին մոտ են: Բայց գնաճը կապված է ներքին ռուբլու գնողունակության հետ, մինչդեռ արժեզրկումը կապված է արտարժույթների գնողունակության հետ: Երբեմն արժեզրկումը երկրի ներսում գնաճ է առաջացնում: Եթե արտարժույթները ենթակա են գնաճի, ապա առանց դրա հնարավոր է արժեզրկում:
Ռուբլու արժեզրկման հետևանքն է ՝ խթանել արտահանումը, քանի որ արտահանողը վաստակած արտարժույթը մաշված ազգային արժույթի հետ փոխանակելիս ստանում է արժեզրկման եկամուտ: Բացի այդ, արժեզրկման արդյունքում աճում է սեփական արտադրության ապրանքների ներքին պահանջարկը, իսկ ոսկու և արտարժույթի պաշարների ծախսման տեմպը `նվազում:
Արժեզրկման ամենաէական բացասական հետևանքը ազգային արժույթի ՝ ռուբլու նկատմամբ վստահության նվազումն է: Արժեզրկումը բերում է ներմուծվող ապրանքների ավելի բարձր գների, դրանք դառնում են ավելի քիչ մրցակցային ՝ համեմատած իրենց ներքին գործընկերների հետ, ուստի ներմուծումը սահմանափակ է: Բացի այդ, արժեզրկման արդյունքում ռուբլով ավանդները մաշվում են, դրանք կտրուկ հանվում են հաշիվներից, իսկ բնակչության գնողունակությունն ընկնում է:
