Ռուսաստանի Դաշնության բյուջետային համակարգը բաղկացած է երեք մակարդակի բյուջեներից `դաշնային, տարածաշրջանային և տեղական: Ռուսաստանի Դաշնության բյուջետային օրենսգրքին համապատասխան, դրանց լրացումն իրականացվում է, inter alia, հավաքագրված հարկերի հաշվին: Բայց դաշնային բյուջեն կարող է լրացուցիչ միջոցներ հատկացնել այլ մակարդակների `տրանսֆերտների բյուջեներին` դրամաշնորհների, սուբսիդիաների և սուբվենցիաների տեսքով:
Ռուսաստանի Դաշնության բյուջետային համակարգի բյուջեների համալրում
Իրավաբանական և ֆիզիկական անձանցից հավաքագրված բոլոր հարկերը գնում են Դաշնային գանձապետարան: Որոշ հարկեր կարգավորված չեն: Դրանք, մ.թ.ա. ՌԴ-ին համապատասխան, ամբողջությամբ փոխանցվում են կամ դաշնային, կամ տարածաշրջանային, կամ տեղական բյուջե: Հարկերի մեկ այլ մասը կարգավորվում է: Դրանք, համաձայն բյուջեի ընդունման ժամանակ հաստատված տոկոսի, բաշխվում են բյուջետային համակարգի երեք մակարդակներից երկուսի կամ յուրաքանչյուրի համար:
Բյուջեների երեք մակարդակներից յուրաքանչյուրն ունի բովանդակության իր աղբյուրները: Բայց եթե դաշնային բյուջեն, հարկերից բացի, ստանում է նաև այլ գումարներ, օրինակ ՝ հումքի վաճառքի համար, տարածաշրջանային և տեղական բյուջեները համալրվում են հիմնականում միայն հարկային եկամուտներից:
Բացի այդ, հարկերի հավաքագրումը և դրանց չափը կախված են տարածաշրջանից: Այն շրջաններում, որտեղ տեղակայված են խոշոր հարկ վճարող ձեռնարկություններ, մեծ գումարներ են գալիս բյուջեներ. Այդ շրջանները գտնվում են Ռուսաստանի Դաշնության կենտրոնական մասում, որտեղ զարգացած են արդյունաբերությունն ու գյուղատնտեսությունը: Բայց կան շրջաններ, որտեղ հարկերը մի փոքր գանձվում են, բայց նրանց, ինչպես և մնացածին, միջոցներ են պետք ՝ իրենց ապրող մարդկանց կարիքները հոգալու համար:
Այդ պատճառով միջբյուջետային փոխանցումները հատկացվում են դաշնային կամ տարածաշրջանային բյուջեներից `անհատույց և անվերադարձ հիմունքներով տրամադրված միջոցները այլ բյուջե: Դաշնային բյուջեն այդ միջոցները տրամադրում է տարածաշրջանային բյուջեին, իսկ մարզայինը ՝ դրանց կարիքը զգացող տեղական բյուջեին:
Միջբյուջետային փոխանցումներ
Միջբյուջետային փոխանցումները տրամադրվում են դրամաշնորհների, սուբվենցիաների և սուբսիդիաների տեսքով: Սուբսիդիաները տրամադրվում են առանց որևէ պայմանների և նպատակների. Ստացող բյուջեն ազատ է այդ գումարները տնօրինելու իր հայեցողությամբ և ծախսելու ըստ իր ցանկության: Սուբվենցիաները հատկացվում են նաև անհատույցության և անվերադարձելիության պայմաններով, բայց հատուկ նպատակներով: Այս գումարները կարող են ծախսվել միայն իրենց նպատակային նպատակների համար և սահմանված ժամկետում: Եթե այդ պայմանները չբավարարվեն, ստացող բյուջեն պետք է վերադարձնի սուբվենցիան իրեն հատկացրած բյուջե:
Հատուկ նպատակների համար հատկացված սուբսիդիայի տրամադրման պայմանը ստացող բյուջեի բաժնեմասի մասնակցությունն է: Դրանք եթե, օրինակ, դաշնային բյուջեն տարածաշրջանային բյուջեին գումար է հատկացնում տրանսպորտային հանգույցի կառուցման համար, այդ կառույցը կառուցվում է ինչպես տարածաշրջանային բյուջեի, այնպես էլ ստացված սուբսիդիայի հաշվին:
Այսպիսով, ի տարբերություն դրամաշնորհների, թիրախավորվում են սուբվենցիաներն ու սուբսիդիաները: Սուբվենցիաներն ու սուբսիդիաները միմյանցից տարբերվում են ֆինանսավորման մեջ իրենց մասնաբաժնի տեսանկյունից. Սուբվենցիան 100% -ով ֆինանսավորում է որոշակի նպատակով, իսկ դոտացիան ՝ միայն մասնակի: