Բոլոր հարկատուները կարելի է բաժանել երկու խոշոր խմբերի `ռեզիդենտ և ոչ ռեզիդենտ: Կախված կարգից, որոշվում են դրանց հարկային կարգավիճակը և հարկային պարտավորությունները:
Հարկային ռեզիդենտներ դասակարգելու կարգը
2007 թ.-ի հունվարից ֆիզիկական անձինք ստացել են հարկերի ռեզիդենտի կարգավիճակ `նոր կանոնների համաձայն: Նրանք այժմ 12 ամիս անընդմեջ պետք է լինեն Ռուսաստանում 183 օր: Այս ժամանակահատվածի հետհաշվարկը սկսվում է սահմանը հատելու պահից: Ըստ այդմ, Ռուսաստանում նշված ժամանակահատվածից պակաս ժամանակահատվածում գտնվող անձինք համարվում են ոչ ռեզիդենտ: Նրանց մեջ, օրինակ, զբոսաշրջիկներ, ուսանողներ, ժամանակավոր աշխատողներ և այլն:
Օրենսդրության նման փոփոխությունները պայմանավորված էին նախորդ սահմանումների անկատարությամբ: Նախկինում ռեզիդենտ էին ճանաչվում այն անձինք, ովքեր փաստացիորեն Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում էին օրացուցային տարվա ընթացքում առնվազն 183 օր: Պարզվեց, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի, նույնիսկ Ռուսաստանի տարածքում մշտապես բնակվող, ամեն տարի հունվարի 1-ից արթնանում էր որպես հարկային ոչ ռեզիդենտ: Նա կարող էր բնակչի կարգավիճակ ստանալ միայն հուլիսի 2-ին: Պարզվեց, որ մինչ այս պահը բոլոր ռուսները ստիպված էին վճարել անձնական եկամտահարկ 30% բարձրացված դրույքաչափով, իսկ հետո ստանալ վերահաշվարկ:
Պետք է հիշել, որ Ռուսաստանի Դաշնության անձի քաղաքացիությունը նշանակություն չունի նրան որպես ռեզիդենտ կամ ոչ ռեզիդենտ դասակարգելու համար: Այսպիսով, օտարերկրյա քաղաքացիները և քաղաքացիություն չունեցող անձինք կարող են ճանաչվել որպես Ռուսաստանի Դաշնության հարկային ռեզիդենտ: Մյուս կողմից, Ռուսաստանի քաղաքացիություն ունեցող անձինք կարող են ճանաչվել որպես ոչ ռեզիդենտ, եթե նրանք մշտապես բնակվում են այլ երկրի տարածքում:
Եթե արտերկրից աշխատող կամ միգրանտ մշտապես բնակվում է Ռուսաստանի Դաշնության տարածքում, ապա նա վեց ամսվա ընթացքում դառնում է հարկային ռեզիդենտ: Իսկ մինչ այդ նա պարտավոր է հարկեր վճարել ոչ ռեզիդենտների համար դրույքաչափով: Օտարերկրյա այն քաղաքացիները, ովքեր պարզեցված սխեմայով ստացել են Ռուսաստանի քաղաքացիություն 183 օր մնալու ժամկետը լրանալուց 3 ամիս առաջ, չեն համարվում հարկի ռեզիդենտ:
Միևնույն ժամանակ, եթե քաղաքացին հեռացել է երկրից կարճաժամկետ ուսումնասիրության կամ բուժման (վեց ամսից էլ պակաս ժամկետով), ապա նա չի կորցնում իր հարկային ռեզիդենտի կարգավիճակը:
Հարկային բեռ ռեզիդենտների և ոչ ռեզիդենտների վրա
Ռեզիդենտների և ոչ ռեզիդենտների համար եկամտահարկի դրույքաչափերը տարբեր են: Ոչ ռեզիդենտ եկամուտը ենթակա է ավելացված հարկերի.
- Ոչ ռեզիդենտների անձնական եկամտահարկը 30% է, ռեզիդենտների համար `13%;
- Ընկերության գործունեության մեջ սեփական կապիտալի մասնակցությունից շահաբաժինների հարկի դրույքաչափը 15% է, ռեզիդենտների համար `9%:
Միևնույն ժամանակ, որակավորված մասնագետների համար ոչ ռեզիդենտների համար տոկոսադրույքը նման է ռեզիդենտների տոկոսադրույքին և կազմում է 13%:
Այսպիսով, մինչև 183 օր մնալու համար անհրաժեշտ է պահպանել ոչ թե անձնական եկամտահարկի ստանդարտ դրույքաչափը, որը կազմում է 13%, այլ աշխատողի աշխատավարձից 30%: 184-րդ օրվանից աշխատողը կարող է վերահաշվարկել ընթացիկ ժամանակահատվածի համար հարկի դրույքաչափը: Հարկային մարմինը պատասխանատու է հարկի գերավճարը հետ վերադարձնելու համար:
